Styl życia i zarządzanie chorobą

Rekomendacje odnośnie picia wody

Pij wodę regularnie – Nasz organizm nie potrafi magazynować wody, dlatego należy pić ją regularnie, małymi porcjami przez cały dzień, nawet gdy nie odczuwasz pragnienia.

Dostosuj ilość wody do potrzeb – Zaleca się picie od 1,5 do 2 litrów wody dziennie dla dorosłych, w zależności od płci, temperatury otoczenia i aktywności fizycznej, a przy intensywnym wysiłku lub upałach nawet do 4–5 litrów.

Monitoruj nawodnienie – Warto wyznaczać sobie cele dotyczące ilości spożywanej wody, np. podzielić dzień na szklanki lub oznaczyć butelkę, aby kontrolować wypijane ilości.

Zacznij i zakończ dzień wodą – Dobrym nawykiem jest wypicie szklanki wody zaraz po przebudzeniu i przed snem, aby utrzymać odpowiednie nawodnienie przez cały dzień.

Noś wodę ze sobą – Pamiętaj, aby zawsze mieć wodę pod ręką, szczególnie podczas podróży, w pracy, na spacerze czy treningu, co ułatwi regularne picie.

Urozmaicaj smak wody – Aby zachęcić się do picia większej ilości wody, można dodać do niej świeże owoce, miętę lub inne naturalne składniki, co zwiększy jej atrakcyjność.

Uwzględniaj inne płyny i produkty – Oprócz wody, w diecie powinny pojawić się inne źródła płynów, takie jak herbaty, napary ziołowe, zupy, a także owoce i warzywa o wysokiej zawartości wody.

Ułatwiaj dostęp do wody – Trzymaj wodę w zasięgu wzroku, np. na biurku, w torebce czy bidonie, co przypomni o regularnym piciu.

Pamiętaj o szczególnych grupach – Osoby starsze mogą odczuwać pragnienie słabiej, dlatego powinny zwracać szczególną uwagę na nawodnienie, by uniknąć odwodnienia.

Daj dobry przykład dzieciom – Wypracuj u dzieci nawyk picia wody, pokazując im, że jest to codzienna rutyna i pijąc wodę wspólnie z nimi.

Aktywność fizyczna w różnych stadiach PChN

Aktywność fizyczna jest ważnym elementem zdrowego stylu życia, także dla pacjentów z przewlekłą chorobą nerek (PChN). Właściwie dobrany program ćwiczeń może poprawić jakość życia, kondycję fizyczną oraz wpłynąć korzystnie na przebieg choroby. Poniżej znajdują się zalecenia dotyczące aktywności fizycznej, dostosowane do poszczególnych etapów niewydolności nerek oraz obecności chorób współistniejących. Przed rozpoczęciem jakiegokolwiek programu ćwiczeń skonsultuj się z lekarzem lub fizjoterapeutą. Pomogą oni dobrać odpowiedni rodzaj i intensywność ćwiczeń.

Stadium 1 i 2 PChN (łagodne uszkodzenie nerek): 

W tych stadiach zaleca się regularną, umiarkowaną aktywność fizyczną, co najmniej 150 minut tygodniowo. Możesz angażować się w ćwiczenia aerobowe, takie jak szybki marsz, jazda na rowerze, pływanie czy taniec. Trening siłowy dwa razy w tygodniu, obejmujący wszystkie grupy mięśniowe, również jest wskazany.

Stadium 3 PChN (umiarkowane uszkodzenie nerek):  

W stadium 3 nadal możesz prowadzić aktywny tryb życia, jednak konieczna może być większa ostrożność. Umiarkowane ćwiczenia aerobowe, takie jak marsz lub jazda na rowerze, przez 30 minut dziennie, pięć razy w tygodniu są zalecane. Ćwiczenia siłowe mogą być kontynuowane, ale z mniejszym obciążeniem, dostosowanym do Twojej kondycji.

Stadium 4 PChN (zaawansowane uszkodzenie nerek): 

W stadium 4 ważne jest, aby aktywność fizyczna była dostosowana do Twoich możliwości. Zaleca się krótsze sesje ćwiczeń, np. 15-20 minut dziennie, pięć razy w tygodniu. Wybieraj łagodne ćwiczenia, takie jak spacer lub rower. Unikaj intensywnych treningów, które mogą prowadzić do przeciążenia organizmu.

Stadium 5 PChN (schyłkowa niewydolność nerek): 

W przypadku schyłkowej niewydolności nerek aktywność fizyczna powinna być minimalna i zawsze konsultowana z lekarzem. Zaleca się lekkie ćwiczenia, takie jak spacerowanie po domu lub delikatne rozciąganie. Jeśli jesteś poddawany hemodializie, możesz wykonywać proste ćwiczenia podczas zabiegu, jeśli lekarz to zaleci.

Aktywność fizyczna może pomóc w kontrolowaniu stężenia glukozy we krwi. Zaleca się regularne ćwiczenia o niskiej lub umiarkowanej intensywności, takie jak spacerowanie, które wspierają kontrolę nad tymi chorobami. Unikaj ćwiczeń wymagających dużego wysiłku, które mogą prowadzić do hipoglikemii.

Aktywność fizyczna może pomóc w kontrolowaniu ciśnienia tętniczego. Zaleca się regularne ćwiczenia o niskiej lub umiarkowanej intensywności, takie jak spacerowanie, które wspierają kontrolę nad tymi chorobami. Unikaj ćwiczeń wymagających dużego wysiłku, które mogą prowadzić do nagłych skoków ciśnienia

Jeśli masz chorobę serca, ważne jest, aby aktywność fizyczna była monitorowana przez lekarza. Zaleca się umiarkowane ćwiczenia, takie jak spacery, jednak intensywność powinna być niska, aby unikać nadmiernego obciążenia serca.

We wszystkich stadiach PChN oraz u pacjentów z chorobami współistniejącymi, ćwiczenia oddechowe są szczególnie korzystne. Pomagają one w poprawie wydolności płuc i dotlenieniu organizmu. Wykonuj je codziennie przez 10-15 minut.

Kluczowym elementem jest regularność. Nawet krótkie sesje ćwiczeń, ale wykonywane codziennie, mogą przynieść znaczące korzyści dla Twojego zdrowia.

Nie zapominaj o odpowiednim odpoczynku i regeneracji po ćwiczeniach. W stadium 3-5 PChN czas na regenerację powinien być dłuższy, aby nie przeciążać organizmu.

Podczas ćwiczeń zwracaj uwagę na swoje samopoczucie. Jeśli odczuwasz ból, duszność, zawroty głowy lub inne niepokojące objawy, natychmiast przerwij ćwiczenia i skonsultuj się z lekarzem.

Pamiętaj, że aktywność fizyczna, nawet w ograniczonym zakresie, jest korzystna dla zdrowia. Ważne jest jednak, aby dostosować intensywność i rodzaj ćwiczeń do swojego stanu zdrowia i etapu choroby. Regularne ćwiczenia mogą poprawić Twoje samopoczucie, zwiększyć siłę mięśniową oraz wpłynąć pozytywnie na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego.

Monitorowanie bilansu płynowego

Bilans płynów odnosi się do równowagi między ilością płynów przyjmowanych przez organizm a ilością płynów wydalanych. Celem monitorowania bilansu płynowego jest utrzymanie odpowiedniego poziomu płynów w organizmie, aby zapobiec problemom zdrowotnym.

  1. Odnotowywanie przyjmowanych płynów:
    Rejestruj i zapisuj wszystkie przyjmowane płyny, w tym napoje, zupy i płynne pokarmy, aby ocenić całkowitą podaż płynów. Stosuj się do zaleceń lekarza dotyczących zalecanego limitu dziennego spożycia płynów oraz soli. Możesz używać miarki do precyzyjnego mierzenia ilości płynów w diecie.
  2. Rejestracja wydalanych płynów: 
    Monitoruj i zapisuj ilość wydalanych płynów, w tym moczu, aby ocenić codzienny bilans płynowy  
  3. Kontrola wagi ciała:  
    Regularnie mierz i zapisuj wagę ciała o stałej porze. Wszelkie znaczące zmiany wagi mogą wskazywać na nieprawidłowy bilans płynowy.
  4. Monitorowanie objawów klinicznych:
    Regularnie sprawdzaj obecność obrzęku, przyspieszonego tętna czy bólów głowy, które mogą sugerować zaburzenia bilansu płynowego
  5. Kontrola ciśnienie tętnicze krwi:
    Regularnie mierz ciśnienie tętnicze krwi i odnotowuj pomiary. Wahania ciśnienia mogą być wskaźnikiem nieprawidłowego bilansu płynowego.
  6. Systematyczne przeglądy: 
    Regularnie przeprowadzaj systematyczne przeglądy bilansu płynowego z lekarzem, aby upewnić się, że stosowane metody są skuteczne i dostosowane do potrzeb Twojego zdrowia.
  7. Monitorowanie parametrów laboratoryjnych: 
    Regularnie kontroluj wyniki badań laboratoryjnych, takie jak stężenie elektrolitów, kreatynina i mocznik, które mogą pomóc w ocenie bilansu płynowego.

Dieta w PChN stadium 3 i 4

Dieta dla pacjenta z przewlekłą chorobą nerek w stadium 3 i 4 powinna być starannie zaplanowana, aby wspierać funkcję nerek i zapobiegać dalszemu postępowi choroby:

  1. Ogranicz spożycie sodu
    Spożywanie zbyt dużej ilości soli może podnosić ciśnienie tętnicze krwi i obciążać nerki. Zaleca się ograniczenie soli do 1500-2300 mg dziennie (ok. połowa płaskiej łyżeczki). Zamiast soli używaj ziół i przypraw dla poprawienia smaku.
  2. Ogranicz potas w diecie:
    Mimo, że potas jest ważny, jego nadmiar może być niebezpieczny. Ustal z lekarzem, czy powinieneś go ograniczyć. Jeśli tak, unikaj produktów bogatych w potas, takich jak banany, pomidory, ziemniaki, sok pomarańczowy, keczup. Wybieraj warzywa o niskiej zawartości potasu, takie jak kapusta, ogórek, cebula i papryka, które mogą dostarczyć niezbędne witaminy i minerały.
  3. Zwróć uwagę na fosfor:
    Fosfor jest obecny w wielu produktach spożywczych. Wydalany jest przez nerki. Jeśli funkcja nerek jest ograniczona, to nadmiar tego pierwiastka może gromadzić się w organizmie i wywołać problemy z kośćmi i sercem. Unikaj produktów takich jak napoje gazowane, ser, orzechy i pełnoziarniste produkty zbożowe. Czytaj etykiety i unikaj produktów zawierających dodatki z fosforanami. Zrezygnuj z wędlin, które zawierają dużo soli i fosforu.
  4. Kontroluj spożycie białka:
    białko jest niezbędne, ale jego nadmiar może obciążać nerki. Wybieraj źródła białka o wysokiej wartości biologicznej, takie jak chude mięso indyka, kurczaka, ryby, jaja, niskotłuszczowe produkty mleczne. Ogranicz spożycie mleka, sera i jogurtu. Mleko zawiera dużo potasu i fosforu, dlatego jego spożycie powinno być kontrolowane.
  5. Ogranicz ilość spożywanego mięsa, fast foodów i przetworzonej żywności:
    Wybieraj świeże, nieprzetworzone produkty. Spożycie czerwonego mięsa powinno być ograniczone, ponieważ może ono zawierać dużo białka i fosforu. Unikaj fast foodów i przetworzonych produktów, które są często bogate w sól, tłuszcze nasycone i fosfor.
  6. Wybieraj zdrowe tłuszcze:
    Tłuszcze nienasycone, takie jak oliwa z oliwek, awokado i tłuste ryby bogate w omega-3 są zdrowsze dla serca i nerek. Unikaj tłuszczów nasyconych i trans.
  7. Ogranicz spożycie alkoholu:
    Alkohol może wpływać na podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi. Zaleca się ograniczenie jego spożycia lub całkowite unikanie.
  8. Spożywaj małe, regularne posiłki i utrzymuj zdrową wagę ciała:
    Małe, częste posiłki pomagają utrzymać stabilny poziom energii i uniknąć obciążenia nerek. 
  9. Ogranicz spożycie cukru:
    Nadmierna ilość cukru może prowadzić do otyłości i cukrzycy, co jest dodatkowym obciążeniem dla nerek. Dieta bogata w błonnik może pomóc w regulacji stężenia glukozy we krwi i poprawić trawienie
  10. Unikaj suplementów diety z potasem i fosforem:
    Nie przyjmuj suplementów zawierających potas lub fosfor bez konsultacji z lekarzem.
  11. Pij wystarczającą ilość wody:
    Prawidłowe nawodnienie jest kluczowe, ale nadmiar płynów może być szkodliwy. Skonsultuj się z lekarzem w sprawie ustalenia odpowiedniej ilości płynów. Pamiętaj, że woda znajduje się w wielu produktach, które spożywasz, np. w zupie, owocach, warzywach. Unikaj napojów gazowanych, które mogą zawierać dużo fosforu i cukru.
  12. Regularnie kontroluj wyniki badań laboratoryjnych:
    Na podstawie wyników badań, dostosowuj dietę, aby wspierać zdrowie nerek i zapobiegać dalszemu postępowi choroby. Pamiętaj, aby regularnie konsultować się z lekarzem i dietetykiem, którzy pomogą Ci wprowadzić odpowiednie zmiany i monitorować ich skuteczność.

Dieta w cukrzycy

Dieta odgrywa kluczową rolę w leczeniu cukrzycy, pomagając kontrolować stężenie glukozy we krwi i zapobiegać powikłaniom, takim jak choroby serca czy nerek. Zmiana sposobu odżywiania może również pomóc w leczeniu współistniejących schorzeń, takich jak otyłość, nadciśnienie czy podwyższony cholesterol, które zwiększają ryzyko zawału serca i udaru mózgu.

Twój lekarz lub pielęgniarka opracuje plan żywieniowy dostosowany do Twoich potrzeb zdrowotnych. Mogą także zalecić konsultację z dietetykiem, który pomoże wprowadzić odpowiednie zmiany w codziennym jadłospisie.

To, kiedy należy jeść, zależy od stosowanych leków. Osoby przyjmujące insulinę w stałych dawkach powinny jeść o regularnych porach, aby uniknąć hipoglikemii. Ci, którzy dostosowują dawki insuliny do posiłków, mają większą elastyczność. W przypadku leków, takich jak metformina, które rzadko powodują hipoglikemię, regularność posiłków nie jest konieczna.

Osoby z cukrzycą muszą zwracać uwagę na:

  • Węglowodany: Podnoszą stężenie glukozy we krwi, dlatego ważne jest kontrolowanie ich ilości. Unikaj napojów z dodatkiem cukru.
  • Białka: Najlepiej wybierać chude mięso, ryby, jaja, rośliny strączkowe, unikając przetworzonego mięsa.
  • Tłuszcze: Tłuszcze nasycone i trans zwiększają ryzyko chorób serca, warto więc sięgać po zdrowsze tłuszcze, jak te z ryb, oliwy czy orzechów.
  • Błonnik: Pomaga kontrolować stężenie glukozy; znajduje się w owocach, warzywach, pełnych ziarnach.
  • Sól: Ogranicz produkty bogate w sól, zwłaszcza przy nadciśnieniu.
  • Alkohol i napoje słodzone: Mogą podnosić stężenie glukozy, dlatego zaleca się ich umiarkowane spożycie.

Aby schudnąć, zaleca się regularną aktywność fizyczną (co najmniej 30 minut dziennie) i ograniczenie ilości spożywanych kalorii. Lekarz, pielęgniarka lub dietetyk pomoże określić dzienną kaloryczność. Jeśli masz obawy związane z wagą, skonsultuj się z zespołem medycznym, który pomoże wprowadzić zdrowe zmiany.

Tak, nie musisz spożywać specjalnych potraw. Ty i Twoja rodzina możecie jeść te same zdrowe posiłki, koncentrując się na zdrowych nawykach i kontrolowaniu porcji.

Oprócz zmiany diety, leczenie obejmuje regularne ćwiczenia i stosowanie leków. Niektóre osoby muszą dostosowywać dawki leków do diety i aktywności fizycznej, aby uniknąć zbyt niskiego lub zbyt wysokiego stężenia glukozy we krwi.

Dieta Dash

Dieta DASH, czyli „Dietary Approaches to Stop Hypertension” (Dietetyczne podejścia do zatrzymania nadciśnienia), to plan żywieniowy, który może pomóc w obniżeniu ciśnienia tętniczego krwi i tym samym zmniejszyć postęp PChN. Jest także skutecznym narzędziem w prewencji nadciśnienia tętniczego. Aby stosować dietę DASH, nie musisz poszukiwać specjalnych produktów ani przepisów; kluczowe jest spożywanie określonych rodzajów żywności w odpowiednich ilościach.

Dieta DASH jest bogata w owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste, chude mięsa, zdrowe tłuszcze oraz niskotłuszczowe lub beztłuszczowe produkty mleczne. Jest uboga w tłuszcze nasycone, tłuszcze trans, cholesterol, dodane cukry i sód (sól).

Standardowa dieta DASH zaleca ograniczenie spożycia sodu do maksymalnie 2300 mg dziennie. Twój lekarz lub pielęgniarka mogą pomóc określić Twoje indywidualne cele zdrowotne.

Dieta DASH może przynieść korzyści w postaci:

  • Utraty masy ciała lub utrzymania zdrowej wagi.
  • Obniżenia ciśnienia tętniczego krwi i stężenia cholesterolu.
  • Zmniejszenia ryzyka wystąpienia nowotworów, zawału serca, niewydolności serca, innych chorób serca, udaru mózgu, kamieni nerkowych i cukrzycy.

Poniżej przedstawione są wytyczne i przykłady dotyczące codziennych i tygodniowych celów żywieniowych, oparte na planie żywieniowym wynoszącym 2000 kalorii dziennie.

Zboża: Staraj się spożywać od 6 do 8 porcji produktów pełnoziarnistych, bogatych w błonnik każdego dnia. Przykłady porcji: 1 kromka chleba, 30 g suchych płatków śniadaniowych lub 1/2 szklanki (120 g) ugotowanych płatków, makaronu lub brązowego ryżu.

Owoce: Staraj się jeść od 4 do 5 porcji owoców każdego dnia. Przykłady porcji: 1 średni owoc lub 1/2 szklanki (75 g) świeżych, mrożonych lub konserwowanych owoców. Wybieraj różnorodne gatunki i kolory. Owoce mrożone lub konserwowane nie powinny zawierać dodanego cukru; szukaj owoców w 100% soku owocowym lub wodzie.

Warzywa: Staraj się spożywać od 4 do 5 porcji warzyw dziennie. Przykłady porcji: 1 szklanka (40 g) liściastych warzyw lub 1/2 szklanki (75 g) świeżych lub gotowanych warzyw. Wybieraj różnorodne rodzaje i kolory. Jeśli kupujesz warzywa w puszkach, wybieraj te oznaczone jako „niskosodowe” lub „bez soli”. Preferuj mrożone warzywa bez dodatku tłuszczu i sodu.

Produkty mleczne: Staraj się spożywać od 2 do 3 porcji produktów mlecznych o niskiej lub zerowej zawartości tłuszczu. Przykłady porcji: 1 szklanka (240 ml) mleka lub jogurtu, lub 50 g sera.

Chude mięsa, drób i ryby: Staraj się spożywać 6 lub mniej porcji chudego mięsa, drobiu i ryb każdego dnia. Przykłady porcji: 1 jajko lub 30 g gotowanego mięsa, drobiu lub ryby. Wybieraj chudsze mięsa, takie jak kurczak, ryby czy indyk, ograniczając spożycie czerwonego mięsa.

Tłuszcze i oleje: Staraj się spożywać od 2 do 3 porcji tłuszczów i olejów dziennie. Przykłady porcji: 1 łyżeczka (5 ml) miękkiej margaryny lub oleju roślinnego, lub 1 łyżka (18 g) majonezu. Preferuj zdrowe tłuszcze, takie jak te znajdujące się w rybach, orzechach i awokado. Możesz używać oliwy z oliwek lub olejów roślinnych, takich jak olej rzepakowy, kukurydziany, słonecznikowy czy sojowy. Wybieraj niskosodowe i niskotłuszczowe sosy sałatkowe oraz majonez.

Orzechy, nasiona i rośliny strączkowe: Staraj się jeść od 4 do 5 porcji każdego tygodnia. Przykłady porcji: 1/3 szklanki (45 g) orzechów, 2 łyżki (50 g) masła orzechowego lub nasion, lub 1/2 szklanki (75 g) ugotowanych roślin strączkowych. Warto wybierać migdały, orzechy włoskie, nasiona słonecznika, masło orzechowe, soję, soczewicę, groch łuskany.

Słodycze: Staraj się ograniczać spożycie do mniej niż 5 porcji w tygodniu. Przykłady porcji: 1 łyżka (14 g) cukru lub dżemu, lub 1/2 szklanki (120 g) galaretki. Wybieraj desery niskotłuszczowe i bez tłuszczy trans, np. galaretki owocowe, sorbety, żelki, krakersy grahamowe, niskotłuszczowe batony figowe i imbirowe. Owoce mogą zaspokoić pragnienie słodkiego.

Aby dodać smaku, używaj pieprzu, ziół, przypraw, soków z cytryny lub limonki. Staraj się wybierać produkty niskosodowe lub bez soli, kiedy tylko to możliwe, co jest szczególnie ważne w przypadku bulionów, zup czy sosu sojowego.

Zboża do unikania: Słone chleby, bułki, krakersy, szybkie pieczywo, mąki samorosnące, mieszanki na ciastka, tradycyjne bułki, błyskawiczne płatki śniadaniowe, komercyjnie przygotowany ryż, makaron, mieszanki na nadzienie.

Owoce i warzywa do unikania: Gotowe ziemniaki i mieszanki warzywne, tradycyjne warzywa w puszkach i soki, warzywa mrożone w sosie, marynowane warzywa, przetworzone owoce z solą lub sodem.

Produkty mleczne do unikania: Mleko pełnotłuste, czekoladowe mleko, maślanka, pełnotłusty ser, lody.

Mięsa do unikania: Wędzone, solone lub konserwowane ryby, takie jak sardynki czy anchois. Tłuste kawałki mięsa, takie jak wołowina, jagnięcina, wieprzowina, boczek i kiełbasy, a także kurczak ze skórą.

Tłuszcze i oleje do unikania: Spożywaj mniej tłuszczów stałych, takich jak masło, smalec i twarda margaryna. Ogranicz spożycie tłuszczów nasyconych, tłuszczów trans oraz całkowitego tłuszczu.

Sosy i przekąski do unikania: Słone i konserwowane groszki, fasole i oliwki, słone przekąski, smażone potrawy, napoje gazowane oraz inne słodzone napoje.

Słodycze do unikania: Wysokotłuszczowe wypieki, takie jak muffinki, pączki, ciastka oraz komercyjnie wypiekane słodycze, batony czekoladowe.

Dieta niskosodowa

Sód to główny składnik soli kuchennej, występujący również w wielu produktach spożywczych. Twój organizm potrzebuje go w niewielkich ilościach, aby działać prawidłowo. Jednak większość osób spożywa znacznie więcej sodu, niż faktycznie potrzebuje.

Większość osób je za dużo sodu. Średnia dzienna dawka spożywana przez Amerykanów wynosi 3400 miligramów, a eksperci zalecają, aby nie przekraczać 2300 miligramów na dzień. Jeśli masz określone problemy zdrowotne, lekarz może zalecić dietę niskosodową. Warto zapytać, ile sodu powinno się spożywać.

Ograniczenie spożycia sodu może przynieść szereg korzyści zdrowotnych:

  • Pomoże w utrzymaniu mocnych kości.
  • Może obniżyć ciśnienie krwi, zmniejszając ryzyko udaru, zawału serca, uszkodzeń nerek i innych problemów zdrowotnych.
  • Może zmniejszyć zatrzymywanie płynów w organizmie, odciążając serce.
  • Ułatwi pracę nerek, co jest szczególnie istotne, jeśli masz ich problemy.
  • Pomoże zredukować obrzęki kostek i brzucha, które mogą być niekomfortowe i utrudniać poruszanie się.
  • Może zmniejszyć ryzyko powstawania kamieni nerkowych.

Najwięcej sodu znajduje się w żywności przetworzonej, sprzedawanej w puszkach, pudełkach, słoikach czy torebkach. Te produkty mogą mieć dużo sodu, nawet jeśli nie smakują słono. Sód często występuje również w słodkich produktach. Aby dowiedzieć się, ile sodu zawiera dany produkt, należy sprawdzić etykietę.

Oto przykłady produktów z dużą zawartością sodu:

  • Posiłki z restauracji
  • Zupy w puszkach
  • Mieszanki ryżowe i makaronowe
  • Sosy, dressingi i przyprawy (np. ketchup, musztarda)
  • Gotowe mrożone posiłki
  • Wędliny, hot dogi i sery
  • Żywność wędzona, peklowana lub marynowana
  • Solone przekąski i orzechy

Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci ograniczyć spożycie sodu:

  • Unikaj żywności przetworzonej. To najważniejsze, co możesz zrobić, aby zmniejszyć ilość sodu w diecie.
  • Zamiast przetworzonych produktów, wybieraj świeże lub świeżo mrożone owoce i warzywa.
  • Kupuj świeże mięso, ryby, kurczaka czy indyka, zamiast przetworzonych produktów z działu garmażeryjnego.
  • Ogranicz jedzenie w restauracjach.
  • Staraj się gotować samodzielnie, używając świeżych składników.
  • Jeśli musisz kupować produkty w puszkach, wybieraj te oznaczone jako „bez sodu” lub „z niską zawartością sodu”. Produkty zawierające mniej niż 400 miligramów sodu na porcję są lepszym wyborem.

W tabeli możesz znaleźć przykłady produktów, których warto unikać oraz ich zamienniki.

Wprowadzaj zmiany stopniowo. Wybierz jedną rzecz, którą chcesz zmienić, i trzymaj się tego przez jakiś czas. Jeśli uda Ci się łatwo wprowadzić tę zmianę, przejdź do kolejnej. Na przykład, zamiast fasolki w puszce, spróbuj kupić świeżą lub mrożoną, gotując ją bez dodatku soli. Jeśli ta zmiana się sprawdzi, kontynuuj, a następnie wprowadź kolejną.

Jeśli napotkasz trudności, nie zniechęcaj się. Spróbuj innej metody, aby zmniejszyć spożycie sodu. Najważniejsze, aby zmiany wprowadzać stopniowo i dążyć do korzyści zdrowotnych.

Ograniczenie jedzenia w restauracjach to jeden z najlepszych sposobów na zmniejszenie spożycia sodu. Kiedy jednak zdecydujesz się jeść poza domem, staraj się wybierać miejsca oferujące świeże, zdrowe składniki.

Warto pamiętać o kilku zasadach:

  • Jeśli porcja jest duża, rozważ zachowanie jej połowy na kolejny posiłek.
  • Zapytaj kelnera, czy danie może być przygotowane bez soli.
  • Unikaj sosów i dipów.
  • Wybieraj grillowane mięso lub ryby oraz warzywa gotowane na parze.
  • Zamiast sosu do sałatek poproś o oliwę i ocet.

Przyzwyczajenie się do mniejszej ilości soli może trochę potrwać, ale Twój smak w końcu się dostosuje. Warto wypróbować inne sposoby nadania smaku potrawom, takie jak zioła, przyprawy, sok z cytryny czy ocet.

Zamienniki soli mogą być pomocne w ograniczeniu spożycia sodu, ale zanim je wypróbujesz, skonsultuj się z lekarzem. Niektóre substytuty soli mogą być niebezpieczne, jeśli masz pewne problemy zdrowotne lub przyjmujesz określone leki.

Tak, niektóre leki mogą zawierać sód. Przy zakupie leków bez recepty, sprawdzaj, ile zawierają sodu. Unikaj produktów zawierających „węglan sodu” lub „wodorowęglan sodu”, chyba że lekarz zaleci ich stosowanie.

Dieta niskopotasowa

Potas jest minerałem obecnym w większości pokarmów. Jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, ponieważ reguluje rytm serca, wspomaga pracę nerwów i mięśni. Jednakże organizm potrzebuje tylko określonej ilości potasu. Zarówno zbyt wysoki, jak i zbyt niski poziom potasu we krwi może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.

Hiperkaliemia to stan, w którym stężenie potasu we krwi jest zbyt wysokie. Może powodować poważne zaburzenia rytmu serca oraz osłabienie mięśni. Hiperkaliemia najczęściej występuje u osób z chorobami nerek lub przyjmujących pewne leki, które mogą podwyższać poziom potasu.

Dietę niskopotasową zaleca się osobom, które mają tendencję do podwyższonego poziomu potasu we krwi, czyli hiperkaliemii. Najczęściej dotyczy to:

  • Osób z chorobami nerek, które nie są w stanie usunąć nadmiaru potasu z organizmu
  • Pacjentów poddawanych dializie, u których funkcja nerek jest znacznie ograniczona
  • Osób przyjmujących leki na nadciśnienie tętnicze lub choroby serca, które mogą podnosić poziom potasu

Dieta niskopotasowa polega na wybieraniu pokarmów o niskiej zawartości potasu oraz unikaniu lub ograniczaniu pokarmów bogatych w potas. Twój lekarz może zalecić współpracę z dietetykiem, który pomoże w zaplanowaniu odpowiednich posiłków. Ważne jest również monitorowanie ilości potasu w spożywanych produktach, zwracając uwagę na etykiety żywieniowe.